خودکار khodkar

بهار 1390 را چگونه بگذرانیم ؟

امسال برای تعطیلات ایام نوروز دو برنامه  در نظر گرفتم، یکی سفر به شهرستان بوشهر و قسمتی از جنوب کشور دیگری یادگیری طراحی سایت با برنامه جدید دروپال Drupal ( اول در نظر داشتم جوملا را یاد بگیرم اما یکی از دوستان این برنامه را پیشنهاد کرد با بررسی اولیه هم دیدم این CMS به نظر خیلی قوی تر می آید).

روز اول عید را به دید و بازدید از اقوام نزدیک و پیدا کردن خانه محل تولد خودم و تهیه فیلم و عکس از آن گذراندم و روز دوم به سمت شیراز و سپس روز سوم به سمت کازرون و بوشهر حرکت کردیم مسیر جالب ، جدید و زیبایی بود در بوشهر دو شب اقامت کردیم و سپس از حاشیه خلیج فارس از مسیر دلوار به سمت بندر دیر و بندر کنگان ادامه مسیر دادیم و از راه کورده  و خنج به سمت لار

نکته جالب در این مسیر اقامت چند ساعته و اتفاقی در شهر بردستان بود که بدون اینکه متوجه شویم از بندر دیر خارج و به این شهر وارد شدیم برای استراحت و طبخ و صرف نهار دنبال مکانی می گشتیم که چادر راهنمایان نوروزی جلب توجه کرد و بچه های مسجد این شهر که در چادر مستقر بودن پذیرایی گرمی از ما کردن خصوصا با دادن یک شیشه کوچک ترشی محلی بندری برای چاشنی نهار.

نهار برنج دمی به همراه خورشت فسنجان داشتیم سریع آماده شد. به توصیه یکی از افراد مستقر در چادر و همراهی علی ربیعی یکی از جوانان مسجدی و علاقمند به مهمانان نوروزی به دیدن بنای تاریخی مسجد جامع شهر  و قلعه بردستان رفتیم.

نکته جالب در مسجد قدمت آن و بازسازی نوبت سوم این مسجد بود و نیز در محل دفن سید با دیدن تسبیح های آویزان به سقف چیزی که به ذهنم خطور کرد شیطنت کودکان بود اما علی آقا توضیح داد که این رسم اینجاست که برای حاجت خود تسبیح را به سمت سقف پرتاب می کنند اگر چسبید اعتقاد دارن که حاجتشان برآورده می شود.

دیدن سنگ نوشته و کتیبه ای در حیاط که سکوی بازی بچه ها بود مقداری ما را مکدر کرد.

از آنجا به دیدن قلعه بردستان یا به قول خودشان برج میلاد بردستان رفتیم بنایی که به ادعای همراهان مورد بی توجهی میراث فرهنگی است و ظاهرا این بنای عظیم تاریخی و زیبا فقط توسط یک کارگر شهرداری،علاقمند در حال مرمت و بازسازی است؟!!!

هر چند این کار غیر تخصصی است و باعث می شود آثاری از بین برود اما حد اقل مانع این می شود که 3 طبقه دیگر این قلعه به سرنوشت طبقه چهارم آن دچار شود.!

ظاهرا این بنا به کمک تکه سنگهای رسوبی (که داخل آن پر از صدف بود) به نام بُردو و ساروج ساخته شده است.

وجود یک محبس در زیر زمین که تنها راه ورود آن بوسیله طناب و از سقف آن بود جالب توجه بود (قلابهای فلزی بزرگ در سقف طبقه دوم و یک روزنه در کف اطاق طبقه بالا اثبات کننده این موضوع است هر چند که ساکنین فکر می کردند آن قلابها جای فانوس بوده است).

در بروشوری که توسط چادر استقبال کننده مهمانان نوروزی ارائه می شد در خصوص این دو بنا تاریخی آمده است :

مسجد جامع بردستان ( شهرستان دیر) در ضلع غربی روستا واقع شده است چهارمین مسجد بزرگی است که از روزگار قدیم باقی مانده است . مسجد فعلی در سال 1272 هجری قمری توسط حیدرخان (دشتی ) بردستانی ساخته شده است . این مسجد از یک عمارت مربع شکل با یک مدخل کوچک و شبستان وسیع تشکیل شده است . شبستان مسجد برای روشنایی و هواگیری ، فضاهای درگاه مانندی دارد که از داخل و خارج با گچبریهای زیبایی تزئیین شده اند . بر در ورودی مسجد لوحه ای مرمرین قرار دارد که تاریخ تعمیر ثانویه مسجد را نشان می دهد و در داخل یکی از اطاقها مسجد کتیبه چوبی وجود دارد که تاریخ تعمییر اولیه مسجد را در سال 852 قمری نشان می دهد . بنا بر این گمان می رود که این مسجد از بناهای قرون اولیه اسلامی باشد.

در خصوص قلعه آورده اند که این قلعه در شرقی ترین بخش روستا و در یک زمین مسطح بنا شده که بر اثر توسعه روستا بخش هایی از آن تخریب شده است . از ظاهر بنا پیداست که این بنا در طول حیات خود چندین بار مورد بازسازی قرار گرفته است و شاید آخرین بار در زمان محمد خان دشتی در عهد قاجار مرمت شده باشد . در هیچ نقطه ای از این قلعه کتیبه یا تاریخی که قابل خواندن باشد هویدا نیست.

اما از ویژگیهای معماری آن ، از قبیل گچ بری ها نوع گوشواره ها ، غرفه ها ، دیوارهای قطور و بلند و نهایتا ظرافتی که در انحنای برج سازی و تاق سازی آن به کار رفته ، تاریخ این بنا را قطعا به قبل از قاجار منتسب می سازد. این ویژگیها با مختصات معماری قدیمی جنوب ایران و با سبک دیوارسازی ساسانی در شاه نشین ریشهر در بوشهر و پیر هداف زیر راه و سایر بناهای ساسانی متاثر از معماری ایلامی هماهنگی و شباهت زیادی دارد.

این قلعه در حال حاضر عبارت است از یک برج سه طبقه و مجموعه ای از اتاق های کوچک تو در تو که سقف همه آنها تخریب شده و تنها ستون های آنها باقی مانده است (که امیدوارم این بنا مورد لطف میراث قرار گیرد) .

طبقه سوم برج مورد استفاده تدافعی بوده و دارای سکوهایی جهت استراحت و تیرکش هایی جهت تیر اندازان محافظان قلعه بوده است.

جالب بود که دائما از ما عکس می گرفتند فکر کنم که ما تنهای کسانی بودیم که طی این چند روز گذشته به خواسته آنها جهت بازدید از قلعه و مسجد پاسخ مثبت  داده بودیم.